مقاله مشترک “بررسی ابعاد اثرگذاری حقوق رقابت و تنظیم گری بر تحول بنیادین اقتصادی در ایران؛ با تأکید بر اصل 44 قانون اساسی، سیاست های کلی و قانون اجرای سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی”، چاپ در کتاب مجموعه مقالات دومین همایش ملی مسئولیت اجرای قانون اساسی؛ تحول بنیادین اقتصادی مبتنی بر اصول قانون اساسی؛ معاونت حقوقی رئیس جمهور با همکاری دانشگاه تهران؛ مرکز همایش های بین المللی جمهوری اسلامی ایران، آذر ماه 1402.

چکیده:

حقوق رقابت و تنظیم گری در طول چند دهه اخیر، دارای نقش و کارکرد جدی در نظام های حقوقی_اقتصادی کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه بوده است؛ به نحوی که با توجه به اهمیت مقوله تسهیل رقابت در بازار و لزوم منع و تنظیم انحصار در صورت عدم وجود رقابت کامل در بازار دولت های حقوقی به منظور تحقق اهداف مدنظر در حوزه حکمرانی اقتصادی علاوه بر مقررات زدایی و تهیه، تصویب قوانین و تنظیم مقررات نظارتی در حوزه تنظیم گری بازار، اقدام به ایجاد مبانی قانونی و شرایط لازم برای شکل گیری، تأسیس و فعالیت نهادهای تنظیم گر به منظور افزایش سطح رقابت در بازار و افزایش کارآیی اقتصادی نموده اند. در این راستا، در نظام حقوق رقابت ایران با ابلاغ سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی از سوی مقام رهبری و تصویب قانون اجرای سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی مصوب سال 1389 ضوابط و قواعد مربوط به شکل گیری و فعالیت شورای رقابت و نهادهای تنظیم کننده بخشی یا تنظیم گر در ذیل مواد 53 و 59 قانون اساسی پیش بینی گردیده است. با توجه به یافته های مقاله حاضر با تأسیس و فعالیت نهادهای مورد اشاره با حدود صلاحیت ها و تکالیف قانونی مشخص زمینه های لازم به منظور ایجاد ساز و کار قانونی در زمینه رسیدگی تخصصی به رویه‌های ضدرقابتی، افزایش سطح رقابت در بازار، صیانت نظام مند از حق بر رقابت سالم شهروندان و بنگاه های اقتصادی، افزایش میزان کارآیی در سطح جامعه، تشویق نوآوری و ابتکار تولیدکنندگان و سرمایه گذاران در بازار، برقراری توازن میان منافع عمومی و منافع خصوصی، تضمین حق انتخاب شهروندان و افزایش سطح رضایت و مطلوبیت مصرف کنندگان، تمهید شرایط قانونی لازم برای مشارکت انجمن های صنفی و فعالان بازار در حوزه مقررات گذاری و تنظیم بازار و النهایه تمهید شرایط قانونی لازم برای تحقق حق جبران خسارت مصرف کنندگان زمینه لازم برای بروز تحول بنیادین اقتصادی در ایران فراهم گردیده است.

واژگان کلیدی: حقوق رقابت، تنظیم گری، تحول اقتصادی، قانون اساسی، اصل چهل و چهارم