چکیده:
دولت، از جمله مهم‌ترین نهادهای بشری است که نقش و اهمیت آن در طول تاریخ زندگی اجتماعی انسان بر همگان روشن و مبرهن است. هزاران سال است که انسان ها برای تحقق و استقرار نظم عمومی و بهبود سطح زندگی شهروندان و بهره مندی از امنیت داخلی و دفاع در برابر دشمنان خارجی و مواردی از این قبیل، نهاد دولت را سامان و تشکیل داده اند. اگرچه در دوران های مختلف زمانی، جنبش‌های اجتماعی گوناگونی برای تغییر ساختار،اختیارات و تکالیف دولت ها در مقابل شهروندان جوامع سیاسی شکل گرفته است، با این حال هیچ دیدگاه و رویکرد حقوقی جامعه محوری، نبود نهاد دولت را در باور خود راه نداده است؛ زیرا عقیده کلی بر آن بوده است که بی تردید، نبودِ نهاد خطیر دولت در جامعه به هرج و مرج می‌انجامد. با این تفاصیل، وظایف دولت‌ها درگذر زمان برحسب دیدگاه‌های گوناگون، متفاوت بوده است. در قرون اخیر، دیدگاه‌های متعدّدی دربارة وظایف و نقش دولت در عرصة جوامع بشری مطرح شده است. شکل‌گیری دولت‌های مدرن در اروپا و دگرگونی‌های شگرف بعدی آن در مورد وظایف دولت، مباحث بسیاری را در ادبیات مباحث حقوقی، سیاسی و اقتصادی رقم زده است. طیف گستردة دولت حدّاقلی و ژاندارمی تا دولت رفاه و آثار مثبت و منفی هر یک در کشورهای مختلف جهان، باعث شده است تا تصمیم گیری دربارة انتخاب نوع ساختار،شکل و قالب آن ها دشوارتر گردد. با افزایش جمعیت شهرى و بالا رفتن میزان مطالبات شهروندان، دولتهاى تمرکزگرا عملاً در پاسخگویى به نیازهای شهروندان خود با چالش های متعددی مواجه شده اند. از این رو، حقوقدانان، سیاستمداران و نظریهپردازان اجتماعى بسیاری به طرح دیدگاههاى نظرى به منظور تجدید ساختار در نظام سیاسى اداره حکومتها و دولت ها برآمده اند. دولت‌ها به واسطه تمرکز امور در خود در طولانى مدت به واسطه ناتوانى در برآوردن خواستههاى شهروندان با بحران مشروعیت مواجه شده و لذا با پیگیرى سیاست تمرکززدایى و اعطاى اختیارات به دولت های محلى می توانند در جهت کسب مشروعیت از دست رفته خویش گام بردارند. بی تردید در این میان، گسترش اندیشه تکثرگرایى،تمرکززدایى از ساختار قدرت و ایجاد ائتلاف میان سه ضلع دولت، جامعه مدنى و شهروندان جامعه سیاسی با هدف برقراری حکمرانی خوب از طریق دولت های محلی،نشان از وجود مجموعهاى از شبکه روابط مبتنى بر اعتماد دارد که شهروندان را قادر مىسازد تا به صورت مشارکت جویانه از طریق دولت های محلی در مسائل مختلف حکمرانی به طور مداوم و اثرگذار عمل نمایند.
واژگان کلیدی: دولت محلی، حکمرانی خوب، جامعه مدنی، دموکراسی، تمرکززدایی
